Kiedy może nastąpić kryzys psychologiczny u młodzieży?

 

Tempo życia, niepewna przyszłość, stres, presja otoczenia, niełatwe relacje społeczne, kryzysy rodzinne i uzależnienia – to główne wyzwalacze zaburzeń psychicznych. Problem dodatkowo pogłębiła też konieczność izolacji, zachorowania i utrudnione relacje społeczne w związku z pandemią Covid-19. Trudna sytuacja dotyczy zwłaszcza dzieci i młodzieży, czyli osób młodych, o nieukształtowanej osobowości, które nie są w stanie radzić sobie ze wszystkimi trudnościami.

Czym jest kryzys psychologiczny u młodzieży?

W przypadku młodzieży kryzys koreluje zwykle z niewłaściwymi relacjami w środowisku szkolnym, między rodzicami a dzieckiem, nadmiarem obowiązków itp. Objawy kryzysu psychicznego młodych osób najczęściej przybierają postać zaburzeń lękowych i depresyjnych, niekiedy psychotycznych. Występują negatywne, silne emocje jak napięcie, niepokój, lęk, żal, smutek i złość. Ponadto obserwuje się wahania nastroju, trudności z koncentracją, zaburzenia snu i ożywiania, pogorszoną kontrolę emocji, zaburzenia pamięci i myślenia. Jest też wyraźnie pogorszone funkcjonowanie społeczne i spłycone relacje z rówieśnikami.

Co wywołuje i kiedy może wystąpić kryzys psychologiczny u młodzieży?

W przypadku nastolatków kryzys psychiczny wiąże się z kryzysem dorastania i większą wrażliwością na wymagania otoczenia rodzinnego, szkolnego i rówieśniczego. Aktualnie najwięcej zgłoszeń do specjalistów odnotowano w przypadku zaburzeń związanych z zażywaniem substancji psychoaktywnych, piciem alkoholu, zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, zmianami zachowania, zaburzeniami depresyjnymi i lękowymi. Coraz częściej pojawia się też uzależnienie od telefonu, zachowania autoagresywne oraz zaburzenia odżywiania i koncentracji uwagi.
Młode osoby cierpią, a jednocześnie często wstydzą się prosić o pomoc. Problem pogłębia idące w parze coraz większe poczucie osamotnienia i braku wsparcia. Młody człowiek w kryzysie psychicznym doświadcza też braku akceptacji ze strony rówieśników, a nawet piętna, odrzucenia i presji z ich strony. Niekiedy konieczna jest interwencja kryzysowa, by zabezpieczyć chorego przed nim samym oraz jego otoczenie.

 

Pomoc i profilaktyka w kryzysie psychologicznym

Istotne jest, aby rodzic obserwował i rozmawiał z dzieckiem o newralgicznych sprawach. Każdy opiekun i nauczyciel powinien wiedzieć, czym jest kryzys, jak go rozpoznać, pomóc i gdzie szukać wsparcia. W obliczu tak dużego kryzysu zdrowia psychicznego młodzieży, rzetelna współpraca pomiędzy szkołą, rodziną, psychologiem lub terapeutą środowiskowym musi być główną osią pomocy.